Stemmen

Can was ooit samen met Autechre en Miles Davis een van mijn eerste experimentele stations. Mede dankzij Thom Yorke overigens die Tago Mago als een van zijn favoriete albums bleef noemen. Toch maar even luisteren dan, dacht ik in een vroeg stadium van mijn almaar groter wordende honger naar meer, vreemder en magischer. Dus schafte ik Tago Mago aan, nadat M. zich afvroeg of het wel goed met me ging na de aanschaf van Tri Repetae++. M. heeft Tago Mago nooit gehoord volgens mij, ik deelde veel maar er was een grens, sommige dingen hield ik voor mezelf. Op het moment dat ik 'Aumgn' hoorde smolt de aarde onder mijn voeten weg en verdween ik in een niets dat zo spannend aanvoelde dat ik verdwaalde in mijn eigen fascinatie. Ik prefereer nog altijd de 'originele' versie, waar sissende feedback bij tijd en wijle nog van de stembanden afspat.

Het horen van Way Their Crept, het eveneens fascinerende maar veel minder morbide album van Grouper, de Italiaanse outfit The Skaters, Fürsaxa en Burning Star Core gidst me terug naar die wonderlijke wereld van 'Aumgn' waar grenzen tussen realiteit en droom (nachtmerrie) vervagen en fantasie oplicht als . Ik realiseer me dat er een vocale prachtwereld op me ligt te wachten ten oosten van mijn Westers pop-oor maar laat ik me concentreren op die wereld binnen mijn handbereik. Nee, ook luiheid is mij niet vreemd.

The Skaters - Pavilionous Miracles of Circular Facet Dice
Keeldrones vervormd, bewerkt, door effectenkastjes gehaald. Absoluut intrigerende gekte. Bij tijd en wijle klinken de vocalen als binnenste buiten gekeerde Miles Davis solo's ten tijde van On The Corner.

Henryck Gorecki - Symphony of Sorrowful Songs
Klassieke duisternis die in 1993 de nummer één plaats in zowel de klassieke als de populaire hitlijsten behaalde. Uniek want dit staaltje morbide compositie heeft niks te maken met afvalpop of arrenbie. De drie movements getiteld 'Lento' bewegen zich traag voort op aanzwellende en afnemende viooldrones, denk Max Richter, en de zang van Dawn Upshaw zalft en confronteert op hetzelfde moment. Veel van de teksten behandelen gitzwarte thema's zoals een tekst die op de muur van een gestapo cel is gevonden, geschreven door een meisje genaamd Helena Wanda Blazusiakówna.

"No, Mother, do not weep,
Most chaste Queen of Heaven
Help me always.
Hail Mary. "


Burning Star Core - 'Nyarlathotep'
Spencer is een vrije geest onder de vrije geesten. Niks staat hem in de weg om onder zijn Burning Star Core pseudoniem freejazz, folk, drones, dance en avantgarde experimenten te combineren. 'Nyarlathotep' bestaat uit mompelende, gorgelende, slikkende en kauwende geluiden die versneld zijn en door de mangel gehaald worden. Als een heerlijk diner opgenomen en bewerkt door Aphex Twin.

Alvin Lucier - I Am Sitting In A Room
Deze kennen we wel inmiddels. Persoonlijk vind ik dat er niks tippen aan 'Aumgn' en I Am Sitting In A Room, Luciers magnum opus.

Diamanda Galas - Plague Mass
Hysterie als kunst en niet als vooroordeel jegens vrouwen, de strot van Diamanda Galas kun je maar beter te vriend houden. Ze evenaart moeiteloos de intensiteit van een saxofoon met haar stembanden. Plague Mass is haar ode aan de slachtoffers van AIDS. De absurditeit van Galas' vaak over the top dramatiek ontstijgt plaatsvervangende schaamte, de kracht van haar overdracht vervlakt überhaupt elke andere emotie.

M.A. Numminen, Tommi Parko, Pekka Kujanpää: Eleitä kolmelle röyhtäilijälle ("Gestures for Three Belchers", 1961)
Vergis je niet, Finland is al ruim veertig jaar een avantgarde paradijsje. Een mooi overzicht daarvan is te horen op de compilatie Arktinen Hysteria (waarover in de volgende post meer), waar de experimentele fundering gelegd werd waar bands als Avarus, Maniac's Dream en Kiila nu op voort borduren. Pan Sonic trouwens ook.
Dit nummer is zoals de engelstalige titel al doet vermoeden redelijk melig, de Finnen plaatsen humor hoog in hun avantgarde vaandel. Nu nog. We horen drie gasten boeren alsof het een lieve lust is, zoals altijd met hardnekkige boeren ontstaan er aparte timbres en harmonieën. Wonderbaarlijk maar eerder grappig dan fascinerend.

Steve Reich - 'It's Gonna Rain'
Reichs eerste werk waarin hij gebruik maakt van het zogenaamde phasing. Een techniek waarbij twee banden met dezelfde 'inhoud' op hetzelfde moment worden ingestart en één band de snelheid met de hand steeds kleine beetjes wordt veranderd. Zo onstaat er op 'It's Gonna Rain' iets vergelijkbaars als op 'I Am Sitting In A Room' de harmonieën en akoestiek van beide banden gaan met elkaar in duel en vervormen uiteindelijk in één massieve brij van drones waarin het originele "it's gonna rain" nauwelijks te traceren is.

Suicide - 'Frankie Teardrop'
Stel je voor dat je midden jaren zeventig ergens in de Lower Eastside van New York in een vochtige kelder zit bij te komen van je slechte acid trip. Langs je stuiteren regendruppels in een constante Nurse With Wound drone op het koude beton. Door de flinterdunne wanden en vloeren hoor je een rusteloos geklik en doffe basdrums. Dan: "aaaaaaaah! Johnny's dead." Ik durf er een kratje bier om te verwedden dat levens zo geëindigd zijn.

LaMonte Young & Marian Zazeela - 'Voice and Sinewaves'
Er is weinig te vinden over de Black Record waar deze exercitie in vocale hypnose op te vinden is maar net zoals bij alles wat Yoiung opgenomen heeft gaat hij ook hhier in op de essentie van klank, namelijk harmonie en dynamiek. Dat lijkt vreemd als je praat ver minutenlange drones maar zoals vaak zit de schoonheid in de details. Zazaeela's stem botsts met de achtergrond-drone maar vult hem ook aan, die wisselwerking tussen drone en mondklank is een ultiem fascinerende trip. ook hier de oerkracht van geluid fascinerend.


Deze 'lijst' is lang niet compleet. Ik stel voor hem voort te zetten op je eigen webstek met als gemene deler misschien een iets andere insteek: "vocale(n) (melodieën) die me omver blazen."